Kıymetli okurlarım hepinize merhabalar. Bugün herkesi ilgilendiren çok kritik bir konuyu ele almak istiyorum. Whatsapp’a gelen yeni güncelleme ile kullanıcıların kişisel verilerini talep etmekte ve bu talep ettiği bilgileri ‘‘reklamcılık faaliyetleri’’ adı altında kullanmak istemektedir. Peki bu tam olarak neyi ifade etmekte ve bunu kritik konu hale getiren şey nedir bugün sizlere bunu anlatmak istiyorum.
Kişisel verinin ne olduğunu önce açıklamak gerek. Kişisel veri banka şifreniz ya da T.C. kimlik numaranızdan ibaret değildir. Kişisel veri, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK)’nun madde 3/d’ye göre ‘‘Kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgiyi…’’ demektedir. Yani kişiyi tanımlayabilecek her türlü bilgi kişisel veridir. Bunlar, adınız, soyadınız, yaşınız, saç renginiz, ten renginiz, cinsiyetiniz…. aklınıza gelebilecek sizi tanımlayan her bilgi kişisel veridir. Arabanız, eviniz veya bisikletiniz nasıl size aitse kişisel verilerde size aittir. Bunun dijital ortamda yani bilgisayarda, telefonda vb. olması önemli değil, sokakta duvarda yazılı dahi olması kişisel verinin size ait olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) aslında kişilik haklarımızı korumaktadır. Sadece kişilik haklarımızı değil aynı zamanda özel hayatın gizliliğinin korunmasına da vesile olmaktadır. Bu yüzden kişisel verilerimiz konusunda ciddi bilince sahip olmamız gerekmektedir.
Whatsapp, kaba bir tabirle ya sev ya da terk et anlayışıyla yeni güncelleme getirmiştir. Kullanıcı gelen bu güncellemeyi ya kabul edecek ya da ret edecektir. Kabul ederse Whatsapp uygulamasını kullanmaya devam edecek ancak kabul etmezse ( Whatsapp kullanıcılara bu konuda 8 Şubat’a kadar süre verdi) hesabı silinecektir. İnsanlar, alternatif uygulamalara yönelmek yerine bu kuralları kabul etmeye zorlanmaktadırlar. Bunun iki nedeni var. Birincisi diğer alternatif uygulamaların kullanılabilmesi için diğer insanlarında o uygulamayı kullanması gerekmektedir. Eğer alternatif uygulamayı başkaları kullanmıyorsa o zaman o uygulama hiçbir işe yaramaz. Bir diğer önemli neden ise Whatsapp’ta kurulmuş olan iş, toplantı veya sınıf grupları yüzünden Whatsapp’ta kalmak zorunda olanlardır. Zaten çok kuvvetle muhtemel olarak Whatsapp yöneticileri bunu bildiği için insanların bunu kabul edeceğine çok eminlerdir. Yoksa ya sev ya da terk et gibi bir anlayış ortaya koymazlardı.
Whatsapp bizden hangi bilgileri talep ediyor sorusuna cevap olarak şunu söyleyebilirim;
Hesap Bilgileri: Cep telefon numaranız, isminiz, soyisminiz, hakkımda kısmına yazdıklarınız
Mesajlarınız: Zaten zurnanın zırt ettiği yer burasıdır. Whatsapp mesajlarımızı detaylı yani derine inecek kadar okumayacağını söylüyor. Peki o zaman neden mesajlarımıza erişmek istiyor sorusu aklımıza gelebilir. Şöyle ki Facebook girdiğiniz sitelere göre reklam çıkartıyor ancak bu şirket için nokta atışı reklam sunmasına engel teşkil ediyor çünkü yanılma payı hayli yüksektir. Bu yüzden Facebook bünyesinde bulunan Whatsapp, mesajın içeriğini okuyarak ona göre reklam göndermeyi hedeflemektedir. Örnek vermek gerekirse parfüm alacağınızdan bahsediyorsunuz ve arkadaşınızla parfüm üzerine konuşuyorsunuz. Whatsapp bu konuşmalardan sizin parfüm almak istediğinizi tespit ediyor ve ona göre reklam çıkartıyor karşınıza. Bu bu kadar kolay bir mesele değil çünkü mesajlaşmanızda sizin cinsiyetinizi, yaşınızı, bekar veya evli olup olmadığınızı, kaç çocuğunuzun olduğunu, boşanmış olup olmadığınıza kadar birçok bilgiye sahip olacak ve bu verileri işlemek üzere sizden alınıyor.
Bağlantılar: Sohbet ettiğiniz kişileri yani kimlerle bağlantıda olduğunuza dair verileriniz alınıyor.
Durum Bilginiz: Ne zaman çevrimiçi olduğunuz, ne zaman çevrimdışı olduğunuz ya da hangi zamanlarda meşgul olduğunuzun verileridir.
İşlem ve Ödeme Verileri: Facebook veya Whatsapp aracılığıyla aldığınız bir ürünü tespit edip ona benzer ürünler karşınıza çıkarmak için aldığı verilerdir.
Müşteri Desteği ve Diğer İletişimler
Kullanım ve Kayıt Bilgileri: Bu aslında hepsini kapsamaktadır. Kiminle ne sıklıkta konuştuğunuz, ne zaman deaktif olduğunuz veya ne zaman gruplara girdiğiniz, yaptığınız tüm işlemleri kapsamaktadır.
Cihaz ve Bağlantı Bilgileri: Kullandığınız telefonun marka ve modeli, işletim sistemi, ne zamandır kullandığınıza ilişkin verilerdir. Bu bilgileri yeni bir telefona ihtiyaç duyup duymadığınızı tespit ederek size muhtemelen telefon önerileri yapmak amacıyla kullanacaktır. Burada da görüyoruz ki elimizdeki telefonların bir ömrü var ve tüketim toplumu olarak sürekli tüketmemizi yani her seferinde yeni telefon almamız isteniyor. Ne korkunç değil mi ?
Konum Bilgileri: Sizin bulunduğunuz yerin bilgileridir. Buradaki amaç muhtemelen ülkelere göre reklam yapmaktır. Çünkü zaten amaç kullanıcıları para harcamaya teşvik etmektir. Yani Whatsapp’ın ya da sadece Whatsapp’la sınırlamak yanlış olur küresel şirketlerin düşünen değil tüketen toplum yaratma çabası içinde olduğunu görüyoruz.
Çerezler: Bunlar ise sizin internetteki arama geçmişiniz. Nereye, hangi sıklıkla girdiğinizi tespit edip buna göre reklam yapmak amacıyla elde etmek istediği verilerdir.
Listeyi çok fazla uzatmak istemiyorum. Bu listeye Whatsapp’ın sitesinde de bulabilirsiniz ancak ufaktan buraya not olarak geçeyim. Sizden istediği diğer bilgiler ise şöyle; Başkalarının Sizin Hakkınızda Sağladığı Bilgiler, Kullanıcı Şikayetler, Whatsapp’taki İşletmeler, Üçüncü Taraf Hizmet Sağlayıcılarıdır.
Bütün bu verileri toplaması sizi ürküttü mü bilmiyorum ama kesinlikle ürkütücüdür. Düşünün, sizin hayatınıza hiç görmediğiniz insanlar sizin hakkınızda ailenizden dahi çok fazla şey bilmektedir. Elde edilen bu kişisel verilerin sadece reklam amacıyla kullanılmadığını bir an olsun düşünün…. Tehlikenin farkında mısınız ?
Bu veriler aslında zaten hep kullanılıyordu. Bunun legal hale gelmesinin tek sebebi Facebook tekrardan bir dava ile karşılaşmamak adına bunu yapmaktadır. Tekrar diyorum çünkü Facebook hakkında kişisel verilerin gizliliğini ihlal etmesiyle alakalı dava açılmıştı. Toplumda Cambridge Analytica davası olarak bilinen dava yüzünden Facebook çok zor günler yaşamıştı. Tekrardan böyle bir dava süreciyle karşılaşmamak adına böyle bir yöntem izlediğini ve bu sebeple yasal zemin hazırlamak istediği görüşündeyim.
Whatsapp'ın kişisel verileri almasının yanında tartışmamız gereken çok daha önemli bir konu vardır. Kişisel verilerimiz ne kadar güvende tutulmaktadır ? Olası bir siber saldırı sonucunda iyi niyetli olmayan 3. kişilerin bu bilgilerle neler yapabileceğini hayal edebiliyor musunuz ? Siber saldırıya uğrayan birçok ünlü firmalar bulunmaktadır. Biliyorsunuz ki geçenlerde Kariyer.net internet sitesinden 50 bin kişinin bilgileri çalınmıştı. Vatan Bilgisayar'da ise 27 bin 143 kişinin kişisel verilerinin çalındığını duyurdu. Spotify'dan ise 350 bin kişinin kişisel verileri çalınmıştı. Amazon'un satın aldığı Twitch adlı internet sitesine üye olan kullanıcıların kişisel verilerinin çalındığını doğruladı ancak bu saldırıdan kaç kişinin etkilendiğine ilişkin bir açıklama yapılmamıştı. Kullanıcılara ait kişisel verileri, rızalarını almaksızın satmasıyla adı lekelenen Facebook, siber korsanların saldırısı sonucu 30 milyon kullanıcının kişisel verilerinin çalındığını açıklamıştı. Parantez içinde söylemek istiyorum Whatsapp'ın sahibi Facebook parantezi kapattım. Booking.com, Expadia, Hotels.com gibi dünya çapındaki rezervasyon yapmamızı sağlayan internet sitelerinde 10 milyona yakın kullanıcı bilgilerinin çalındığını duyurmuştu. Listeyi fazla uzatmak istemiyorum. Bu sitelerin isimlerini verdim çünkü ne kadar büyük ve ihtişamlı siteler olsa da veri güvenliği bakımından çoğu firmalar sınıfta kaldı. Peki Whatsapp elde ettiği bu kişisel verilerimizi siber korsanları tarafından %100 koruma sağlayabileceğini garanti edebiliyorlar mıdır ?
Çözüm önerilerim nedir peki ? Açıkcası çözüm kendinizdedir. Siz kıymetli okuyucularıma fikir vermek ve neyin ne olduğunu anlatmak için bunu yazdım. Sizlere alternatif uygulamalara yönelin diye bir tavsiyede bulunmayacağım. Çünkü artık verilerimizin dijital ortamda ne kadar güvenli olduğu tartışılmalıdır. Telegram ya da Signal’ın arkasında Facebook gibi sabıkalı bir şirketin olmaması verilerimizi %100 güvende tutuyor dememiz için bir sebep değildir.
Keza Whatsapp’ın getirdiği bu güncelleme AB üye ülkeleri kapsamayacakmış. Peki AB üye ülkelerde neden bu zorunlu tutulmuyorken bizlere zorunlu tutuluyor ?
Bu ayrımın yapılmasındaki temel sebep nedir ?
Ülkemizde kişisel verilerin ne kadar önemli olduğuyla alakalı bir bilinç ya da farkındalık çalışması yapılması gerekmektedir. Çünkü gördüğüm kadarıyla kişisel verilerin ne kadar önemli olduğunun farkında bile değiliz. İnternet sitelerine yapılan siber saldırı sonucunda kişisel verilerimizin çalınması ülkemizde paniğe sebep olmadığını görüyorum. İnsanlar kişisel verilerin paylaşılmasını çok çabuk kabul edebiliyorlar. Kişisel verilerin ne kadar önemli olduğunu anlatmamız ve buna yönelik farkındalık çalışması yapmamız gerekmektedir. Avrupa Birliğine üye ülkeler, kişisel verilerin önemli olduğunun farkında olacak ki buna yönelik sıkı sıkı yasal düzenlemeler yapmıştır. Ülkemizde Kişisel Verilerin Korunması Kanunu 2016 da yürürlüğe girdi. Halbuki Avrupa da kişisel verilerin korunmasına ilişkin kanun çoktandır yürürlüğe sokulmuştur. Bu yüzden Avrupa Birliği'nde Whatsapp, kişisel verilerin alınmasını zorunlu tutamadığını düşünüyorum. Çünkü Avrupa Birliği ile böyle bir dava sürecinde girmek istemeyecektir. Kaldı ki bu şekilde zorlama yapılarak bilgilerin alınması kesinlikle hukuka aykırıdır. Toparlamak gerekirse ülkemizde kişisel verinin ne olduğunu anlatılması ve bu konuda farkındalık çalışmasının yapılması gerekmektedir.
Peki siz Whatsapp’ınızı silecek misiniz ?
BURADA YAZILAN YAZILAR BİLGİ AMAÇLI OLUP YAZARIN GÖRÜŞLERİNİ İFADE EDER. HİÇBİR ŞEKİLDE HUKUKİ TAVSİYE NİTELİĞİ TAŞIMAMAKTADIR.
Kommentare